Η ινοκυστική νόσος του μαστού, δεν είναι ασθένεια αλλά μια κατάσταση που συνήθως επηρεάζει τις γυναίκες μεταξύ 25 και 50 ετών. Μπορεί να συμβαδίζει με την ανακάλυψη ενός ή περισσοτέρων οζιδίων και στα δύο στήθη.
Η συντριπτική πλειονότητα των οζιδίων του μαστού, περίπου το 85% δεν είναι κακοήθη. Ωστόσο, κάποια είναι (καρκίνος μαστού). Συνεπώς, όταν μια γυναίκα διαπιστώνει την παρουσία ενός μικρού ογκιδίου, πρέπει να εξετάζεται από τον γιατρό της. Οι περισσότερες γυναίκες έχουν μικροοζώδη υφή μαστών, κυρίως στο άνω έξω τεταρτημόριο. Η υφή αυτή είναι συνήθης και δεν σημαίνει ότι μια γυναίκα έχει υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.
Εκτός από την περιστασιακή ενόχληση, όταν τα οζίδια στο στήθος δεν είναι ύποπτα για κακοήθεια, δεν θεωρούνται επικίνδυνα. Αν και προηγούμενες μελέτες, ανέφεραν υψηλότερο κίνδυνο καρκίνου του μαστού μεταξύ των γυναικών με μικροοζώδη υφή, πρόσφατες μελέτες έχουν δείξει ότι οι περισσότερες από τις ινοκυστικές αλλαγές δεν συνεπάγονται υψηλότερο κίνδυνο ανάπτυξης καρκίνου του μαστού.
Αιτίες
Πολλά από τα οζίδια του μαστού είναι κύστεις, δηλαδή ‘σακουλάκια’ γεμάτα με υγρό που ενδέχεται να αυξηθούν σε όγκο στο τέλος του εμμηνορροϊκού κύκλου της γυναίκας, όταν το σώμα κατακρατεί περισσότερο νερό. Ωστόσο, όλα τα οζίδια του μαστού δεν είναι κύστεις. Ορισμένα μπορεί επίσης να είναι καλοήθεις όγκοι που ονομάζονται ινοαδενώματα (μια κατάσταση που επηρεάζει γενικά τις νέες γυναίκες). Οζίδια στο μαστό μπορεί επίσης να προκληθούν από λοιμώξεις ή σοβαρά τραύματα, να είναι το αποτέλεσμα συγκέντρωσης λιπώδους ιστού που ονομάζονται λιπώματα ή απόφραξης ενός γαλακτοφόρου πόρου και ονομάζονται ενδοπορικά θηλώματα. Τα υπόλοιπα αποτελούν κακοήθεις, δηλαδή καρκινικές αλλοιώσεις.
Κανείς δεν γνωρίζει την προέλευση των κύστεων. Συνήθως εξαφανίζονται μετά την εμμηνόπαυση, έτσι ώστε να υποθέτουμε ότι έχουν σχέση με τις γυναικείες ορμόνες.
Συμπτώματα και Επιπλοκές
Σημεία και συμπτώματα της ινοκυστικής νόσου του μαστού αποτελούν:
· ένα ή και περισσότερα οζίδια στους μαστούς που μπορεί να είναι επώδυνα
· έκκριμα από τη θηλή
· ευαισθησία στους μαστούς
Ορισμένες κύστεις είναι πολύ μικρές, ενώ άλλες μπορεί να είναι στο μέγεθος αυγού. Υπό την επίδραση πίεσης, οι μεγάλες κύστεις μπορεί να αλλάξουν ελαφρώς σχήμα και να μετακινηθούν κάτω από το δέρμα.Τα περισσότερα ινοαδενώματα εμφανίζονται συμπαγή, είναι ελαστικά στην αφή, λεία, με ομαλά και σαφώς καθορισμένα όρια. Επίσης, τείνουν να είναι κινητά κάτω από το δέρμα.
Διάγνωση
Σε περίπτωση ψηλαφητού οζιδίου του μαστού, το κύριο μέλημα του γιατρού είναι να διασφαλίσει ότι δεν είναι καρκινικό. Εάν ο ασθενής παρουσιάζει ένα μεμονωμένο οζίδιο με χαρακτηριστικά κύστης, ο γιατρός μπορεί να παρακεντήσει την κύστη με μια λεπτή βελόνα, προκειμένου επίσης αν κρίνει, να στείλει για κυτταρολογική εξέταση. Αυτό μπορεί εύκολα να πραγματοποιηθεί στο γραφείο του γιατρού κάτω από υπερηχογραφικό έλεγχο.
Οι περισσότερες γυναίκες δεν θα χρειαστούν ούτε τοπικό αναισθητικό. Όταν αναρροφηθεί το υγρό, κανονικά δεν θα πρέπει να επανεμφανιστεί αποδεικνύοντας ότι επρόκειτο για μια κύστη. Αν το υγρό περιέχει αίμα ή φαίνεται αφύσικο κατά οποιονδήποτε τρόπο, το δείγμα θα σταλεί οπωσδήποτε στο εργαστήριο για ανάλυση.
Αν το οζίδιο δεν φαίνεται να είναι κύστη ή αν δεν είναι δυνατή η παρακέντηση, ο γιατρός πρέπει να ζητήσει μια μαστογραφία, ένα υπερηχογράφημα ή και μια εντοπισμένη ακτινογραφία του μαστού.
Εάν το υπερηχογράφημα δείχνει μια συμπαγή περιοχή αντί για κύστη, το επόμενο βήμα είναι συνήθως η βιοψία. Η διαδικασία αυτή είναι η χειρουργική αφαίρεση όλου του οζιδίου με γενική αναισθησία ή η λήψη ενός δείγματος του ιστού με τοπική αναισθησία, προκειμένου να εξεταστεί με το μικροσκόπιο.
Θεραπεία και πρόληψη
Υπάρχουν φάρμακα για τη θεραπεία της μαστωδυνίας που προκαλείται από τους οζώδεις ινοκυστικούς μαστούς. Ήπια αναλγητικά αντιφλεγμονώδη, όπως η ασπιρίνη και η ιβουπροφαίνη καθώς και η χορήγηση προγεστερόνης είναι αρκετά αποτελεσματικές θεραπείες. Επιπλέον, η σωστή τοποθέτηση του σουτιέν παρέχει καλή υποστήριξη στους μαστούς και μπορεί επιπλέον να βοηθήσει αν φοριέται και το βράδυ. Μερικές γυναίκες υποστηρίζουν ότι η βιταμίνη Ε βοηθά, αλλά δεν υπάρχει κλινική απόδειξη της αποτελεσματικότητας της θεραπείας αυτής.
Αν τα φάρμακα αυτά δεν αποδώσουν, ο γιατρός σας μπορεί να επιλέξει την εκκένωση του υγρού. Αν η κύστη επιμένει και συνεχίζει να προκαλεί ενόχληση, μπορεί να αφαιρεθεί χειρουργικά. Τα συμπαγή οζίδια του μαστού, μπορούν επίσης να αφαιρεθούν χειρουργικά.
Η σωστή διατροφή μπορεί να διαδραματίσει ένα σημαντικό ρόλο στους ινοκυστικούς μαστούς. Οι γυναίκες που καπνίζουν ή προσλαμβάνουν μεγάλες ποσότητες καφεΐνης πρέπει να ενθαρρύνονται να μειώσουν ακόμα και να σταματήσουν την κατανάλωση αυτή. Αν και αυτό δεν είναι απόλυτα αποδεδειγμένο, γυναίκες ανέφεραν μείωση των οζιδίων και της μαστωδυνίας, μετά τη διακοπή του καπνίσματος και της λήψης καφεΐνης.
Είναι εξαιρετικά σημαντικό να ελέγχετε τους δικούς σας μαστούς τακτικά, με τη μέθοδο της αυτοεξέτασης. Συνιστάται κάθε γυναίκα, ανεξάρτητα της ηλικίας της, να εξετάζει τακτικά το στήθος της, καθώς και να εξετάζεται από τον γυναικολόγο της μια φορά το χρόνο. Πριν από την εμμηνόπαυση, η ιδανική στιγμή για αυτοεξέταση είναι μερικές ημέρες μετά την περίοδο, όταν το στήθος είναι λιγότερο ευαίσθητο και διογκωμένο. Μετά την εμμηνόπαυση, είναι σκόπιμο να επιλέξετε την ίδια ημέρα κάθε μήνα για να εξετάσετε το στήθος σας.
