Βρετανοί επιστήμονες ανακάλυψαν μια πρωτεΐνη που δρα σαν «διακόπτης-κλειδί», καθορίζοντας αν ορισμένα λευκά αιμοσφαίρια του ανοσοποιητικού συστήματος θα μειώσουν ή θα ενισχύσουν την φλεγμονή, σύμφωνα με σχετικό δημοσίευμα του Nature Immunology.Η παρατήρηση αυτή αναμένεται μελλοντικά να αξιοποιηθεί για την δημιουργία νέων φαρμάκων κατά της ρευματοειδούς αρθρίτιδας και άλλων αυτοάνοσων νοσημάτων.
Πολλοί πάσχοντες από αρθρίτιδα κάνουν θεραπεία με αναστολείς TNF. Όμως περίπου το 30% των ασθενών δεν ανταποκρίνονται σε αυτήν την αγωγή.
Οι ερευνητές του Ινστιτούτου Ρευματολογίας «Κένεντι» της Ιατρικής Σχολής του Κολεγίου Ιμπέριαλ του Λονδίνου, με επικεφαλής την Δρ Ιρίνα Ουντάλοβα, ανακάλυψαν ότι η πρωτεΐνη IRF5 δρα ως μοριακός «διακόπτης» που ελέγχει κατά πόσο τα μακροφάγα λευκά αιμοσφαίρια θα δράσουν ανασταλτικά ή προωθητικά για την χρόνια φλεγμονή της αρθρίτιδας.
Όπως υποστηρίζουν, η εμπλοκή της παραγωγής της συγκεκριμένης πρωτεΐνης στα μακροφάγα μπορεί να είναι αποτελεσματική μέθοδο θεραπείας για διάφορες αυτοάνοσες παθήσεις, όπως η ρευματοειδής αρθρίτιδα, ο λύκος, η σκλήρυνση κατά πλάκας, το σύνδρομο ερεθισμένο εντέρου κ.α.
Από την άλλη, η ενίσχυση των επιπέδων της πρωτεΐνης IRF5 θα μπορούσε να λειτουργήσει θεραπευτικά σε εκείνα τα άτομα που έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα για διάφορους λόγους.
Σύμφωνα με την Δρ Ουντάλοβα, η πρωτεΐνη ρυθμίζει κατά πόσο θα ενεργοποιηθούν ή όχι ορισμένα γονίδια στα συγκεκριμένα κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος, με τον τρόπο αυτό καθορίζοντας το «προφίλ» των λευκών αιμοσφαιρίων και έτσι τις επωφελείς ή επιζήμιες λειτουργίες τους μέσα στον οργανισμό.
«Αν μπορέσουμε να σχεδιάσουμε μόρια που θα παρεμβαίνουν στη λειτουργία της πρωτεΐνης IRF5, μπορεί να έχουμε πλέον στη διάθεσή μας νέες αντι-φλεγμονώδεις θεραπείες για μια ποικιλία καταστάσεων», εξηγεί η ερευνήτρια.
Η ερευνητική ομάδα ήδη μελετά με ποιο τρόπο η εν λόγω πρωτεΐνη δρα σε μοριακό επίπεδο και με ποιες άλλες πρωτεΐνες αλληλεπιδρά, έτσι ώστε να βρεθεί ένας μηχανισμός «χειραγώγησης» της δράσης της.
Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια φλεγμονώδης πάθηση που πλήττει περίπου το 1% του παγκόσμιου πληθυσμού και εμφανίζεται, όταν το ανοσοποιητικό σύστημα λανθασμένα επιτίθεται στις αρθρώσεις.
Η νόσος μπορεί να οδηγήσει σε παραμόρφωση των άνω και κάτω άκρων, προκαλώντας δυσκολία στην κίνηση, ενώ παράλληλα μπορεί να επηρεάσει το δέρμα, την καρδιά, τους πνεύμονες, τους νεφρούς και τα αιμοφόρα αγγεία.
ΑΠΕ-ΜΠΕ
